Agnipath scheme : लष्करातील भरती प्रक्रियेत मोठे बदल करण्यासाठी संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह (Defense Minister Rajnath Singh) यांनी ‘अग्निपथ भरती योजना (Agneepath Bharti Yojana)’ जाहीर केली.
राजनाथ सिंह म्हणाले की, अग्निपथ भरती योजनेंतर्गत तरुणांना चार वर्षांसाठी सैन्यात भरती केले जाईल. यासोबतच त्यांना नोकरी सोडताना सर्व्हिस फंड पॅकेज (Service fund package) मिळणार आहे. या योजनेंतर्गत सैन्यात भरती होणाऱ्या तरुणांना अग्निवीर म्हटले जाईल.
अग्निपथ योजनेच्या मोठ्या गोष्टी –
- तरुणांची सैन्यात चार वर्षांसाठी भरती होणार आहे.
- या दरम्यान अग्निवीरांना आकर्षक पगार मिळेल
- चार वर्षांच्या सैन्य सेवेनंतर तरुणांना भविष्यासाठी अधिक संधी दिली जाणार आहे.
- सेवा निधी पॅकेज चार वर्षांच्या सेवेनंतर उपलब्ध होईल.
- या योजनेंतर्गत भरती झालेल्या बहुतांश सैनिकांना चार वर्षांनी मुक्त केले जाईल. मात्र, काही जवान आपली नोकरी सुरू ठेवू शकतील.
- 17.5 ते 21 वर्षे वयोगटातील तरुणांना संधी मिळेल.
- प्रशिक्षण 10 आठवडे ते 6 महिन्यांचे असेल.
- 10/12वीचे विद्यार्थी अर्ज करू शकतील.
- अग्निवीरांची पहिली भरती 90 दिवसांची असेल.
- देशसेवेदरम्यान कोणत्याही अग्निवीरचा मृत्यू झाल्यास त्याच्या कुटुंबीयांना व्याजासह सेवा निधीसह 1 कोटी रुपयांहून अधिक रक्कम मिळणार आहे. याशिवाय उर्वरित नोकरीचा पगारही दिला जाणार आहे.
- त्याचवेळी अग्निवीर अपंग झाल्यास त्याला 44 लाख रुपयांपर्यंतची रक्कम दिली जाईल. याशिवाय उर्वरित नोकरीचा पगारही मिळणार आहे.
- देशभरात गुणवत्तेच्या आधारे भरती केली जाईल. या भरती परीक्षांमध्ये ज्यांची निवड होईल त्यांना चार वर्षांसाठी नोकरी मिळेल.
पगार किती मिळेल –
संरक्षण मंत्रालयाच्या म्हणण्यानुसार, अग्निपथ योजनेअंतर्गत तरुणांना पहिल्या वर्षी 4.76 लाखांचे वार्षिक पॅकेज मिळणार आहे. चौथ्या वर्षापर्यंत ती 6.92 लाखांपर्यंत वाढेल. याशिवाय इतर जोखीम आणि कष्ट भत्ते (Risk and hardship allowances) ही मिळतील. चार वर्षांच्या सेवेनंतर युवकांना 11.7 लाख रुपयांचा सेवा निधी दिला जाणार आहे. यावर कोणताही कर आकारला जाणार नाही.
निर्णय का घेतला गेला –
- देशसेवेची भावना असलेल्या तरुणांना संधी मिळेल.
- सैन्यात अल्प आणि दीर्घकालीन नोकरीची संधी मिळेल.
- तिन्ही सेवांमध्ये तरुणांचा सहभाग वाढणार आहे.
तिन्ही सेवांच्या प्रमुखांनी नुकतेच पंतप्रधान नरेंद्र मोदी (Prime Minister Narendra Modi) यांना या योजनेचे सादरीकरणही केले होते. या योजनेंतर्गत तरुणांना अल्प कालावधीसाठी सैन्यात भरती करता येणार आहे. या योजनेला अग्निपथ योजना असे नाव देण्यात आले आहे. याअंतर्गत तरुणांना चार वर्षांसाठी सैन्यात भरती होऊन देशसेवा करता येणार आहे.
चार वर्षांनंतर जवानांना सेवेतून मुक्त करण्यात येणार आहे –
या योजनेंतर्गत तरुणांना (अग्नवीर) चार वर्षांसाठी सैन्यात भरती केले जाईल. मात्र चार वर्षांनंतर बहुतांश जवानांना त्यांच्या सेवेतून सोडण्यात येणार आहे. तब्बल चार वर्षानंतर लष्कराच्या सेवेतून मुक्त होणार्‍या तरुणांना नोकरीत सामावून घेण्यासाठी लष्कर (Army) ही सक्रिय भूमिका बजावणार आहे. जर कोणी सैन्यात चार वर्षे सेवा करत असेल तर त्याचे प्रोफाइल मजबूत होईल आणि प्रत्येक कंपनी अशा तरुणांना कामावर घेण्यास स्वारस्य दाखवेल.
25 टक्के जवान नोकरी सुरू ठेवू शकतील –
याशिवाय 25 टक्के सैनिक सैन्यात राहू शकतील जे कुशल आणि सक्षम असतील. मात्र त्या वेळी सैन्यात भरती झाली तरच हे शक्य होईल. या प्रकल्पामुळे लष्कराचीही कोट्यवधी रुपयांची बचत होऊ शकते. एकीकडे कमी लोकांना पेन्शन द्यावी लागेल, तर दुसरीकडे पगारातही बचत होणार आहे.