ITR Filing Last Date: आता आर्थिक वर्ष 2021-22 (Financial Year 2021-22) म्हणजेच मूल्यांकन वर्ष 2022-23 (assessment year 2022-23) साठी प्राप्तिकर रिटर्न (income tax return) भरण्यासाठी अंतिम मुदतीत फक्त दोन दिवस उरले आहेत. आयटीआर दाखल करण्याची अंतिम मुदत वाढवण्याबाबत कोणताही विचार नसल्याचे आयकर विभागाने सूचित केले आहे.
विभाग सतत लोकांना अंतिम मुदतीची वाट न पाहता त्वरित आयटीआर दाखल करण्यास सांगत आहे. ITR भरण्याची अंतिम मुदत 31 जुलै 2022 आहे आणि आतापर्यंत फक्त 4 कोटी लोकांनी आयकर रिटर्न भरले आहेत. यावेळेपासून आयटीआर फाइलिंगचे काही नियम बदलण्यात आले आहेत. आयटीआर भरण्यापूर्वी त्यांच्याबद्दल जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे, जेणेकरून आयकर विभाग (Income Tax Department) तुम्हाला आयकर नोटीस देऊ नये.
या दस्तऐवजामुळे आयटीआर फाइल करणे सोपे झाले आहे –
आयकर विभागाने अलीकडे AIS म्हणजेच वार्षिक माहिती विधान (Annual Information Statement) आणि TIS म्हणजेच करदात्याची माहिती सारांश (Taxpayer Information Summary) सादर केला आहे. आयटीआर फाइलिंगमध्ये पारदर्शकता आणण्यासाठी आणि करदात्यांना गोष्टी सोप्या करण्यासाठी विभागाने हे सुरू केले आहे.
आयकर रिटर्न भरण्यापूर्वी काही कागदपत्रे तयार ठेवावी लागतात. या दस्तऐवजांमध्ये फॉर्म 16, बँक स्टेटमेंट, बँकेचे व्याज प्रमाणपत्र, गृहकर्जाचे विवरण, काही कपात असल्यास, त्याचे तपशील, डिमॅट खात्यातील नफा आणि तोट्याचे विवरण, 26AS आणि वार्षिक माहिती स्टेटमेंट.
जर कर चालान असेल तर भरल्यानंतर त्याचा तपशील, जर काही देणगी दिली असेल तर त्याचा तपशील, इतर स्त्रोतांकडून उत्पन्न असल्यास त्याचा तपशील इ. या बाकीच्या गोष्टी जुन्या आहेत, पण AIS नवीन आहे.
AIS आणि TIS म्हणजे काय –
नवीन AIS फॉर्ममध्ये, करदात्यांना वेगवेगळ्या चॅनेलमधून मिळालेल्या सर्व कमाईचा तपशील दिला जातो. यामध्ये बचत खात्यातून मिळणारे व्याज, आवर्ती आणि मुदत ठेवींमधून मिळणारे उत्पन्न, लाभांश, म्युच्युअल फंड यासह रोख्यांच्या व्यवहारातून मिळणारे उत्पन्न, परदेशातून मिळालेले पैसे आदींचा समावेश आहे.
आयटीआर फाइल करणे सोपे करण्यासाठी, आयकर विभागाने TIS सुरू केले आहे. यामध्ये, करदात्यांना करपात्र रकमेची एकरकमी माहिती मिळते. यापूर्वी विभागाने ते प्रायोगिक तत्त्वावर सुरू केले होते, आता ते सक्तीचे करण्यात आले आहे.
सर्व उत्पन्न माहिती एकाच ठिकाणी –
सामान्यतः लोक, विशेषत: पगारदार वर्ग, फॉर्म-16 च्या आधारे आयटीआर फाइल करतात. तथापि, याशिवाय अनेक प्रकारचे उत्पन्न आणि भेटवस्तू देखील आयकराच्या कक्षेत येतात. इथेच AIS आणि TIS करदात्यांना उपयुक्त ठरतात.
AIS मध्ये, तुम्हाला पगाराव्यतिरिक्त इतर स्त्रोतांकडून मिळणार्‍या प्रत्येक उत्पन्नाचा तपशील मिळतो, जो आयकर कायदा 1961 अंतर्गत निर्दिष्ट केला आहे. याचा अर्थ करपात्र श्रेणीत येणाऱ्या प्रत्येक उत्पन्नाची माहिती मिळेल. सोप्या शब्दात, AIS ला कोणत्याही एका आर्थिक वर्षात केलेल्या सर्व आर्थिक व्यवहारांचे तपशीलवार विवरण म्हणता येईल. TIS हा याचा सारांश आहे.
AIS/TIS कसे डाउनलोड करावे –
- सर्वप्रथम आयकर फाइलिंग पोर्टलवर जा (www.incometax.gov.in).
- आता पॅन नंबर, पासवर्डच्या मदतीने तुमच्या खात्यात लॉग इन करा.
- शीर्ष मेनूमधील सेवा टॅबवर जा.
- ड्रॉपडाउनमध्ये ‘वार्षिक माहिती विधान (AIS)’ निवडा.
- तुम्ही Proceed वर क्लिक करताच एक वेगळी वेबसाइट उघडेल.
- नवीन वेबसाइटवर AIS चा पर्याय निवडा.
- आता तुम्हाला AIS आणि TIS दोन्ही डाउनलोड करण्याचा पर्याय मिळेल.
- तुम्ही AIS आणि TIS PDF किंवा JSON फॉरमॅटमध्ये डाउनलोड करू शकता.