EPFO Pension Limit Increase : खासगी क्षेत्रातील (Private Sector) कर्मचाऱ्यांना दिलासा मिळण्याची शक्यता आहे. कर्मचारी भविष्य निर्वाह निधी (EPF) मध्ये योगदान देणाऱ्या लाखो कर्मचाऱ्यांचे पेन्शन (EPS) वाढू शकते.
कर्मचारी पेन्शन योजनेवरील मर्यादा (Limit) हटवण्याची मागणी पुन्हा एकदा जोर धरू लागली आहे. हे प्रकरण अजूनही सर्वोच्च न्यायालयात (Supreme Court) प्रलंबित आहे. पण युनियन म्हणते, कामगार मंत्रालयाने याबाबत निर्णय घ्यावा. न्यायालयाबाहेरही तोडगा काढता येतो.
सध्याच्या फ्रेमवर्कमध्ये, EPS योजनेअंतर्गत पेन्शनसाठी 15000 रुपयांची मर्यादा आहे. या कमाल मर्यादेमुळे पेन्शनधारकांना (Pensioners) अनेक वर्षांपासून खूप कमी पेन्शन मिळत आहे. कामगार मंत्रालयाच्या सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, कामगार मंत्रालयाला यासंदर्भात एक नोट प्राप्त झाली आहे. त्यात आंदोलनाचा इशाराही आहे.
कर्मचारी पेन्शन योजना : EPFO पेन्शन मर्यादा वाढ
जेव्हा एखादा कर्मचारी कर्मचारी भविष्य निर्वाह निधीचा (EPF) सदस्य होतो. त्यामुळे तो EPS चाही सदस्य होतो. कर्मचाऱ्यांच्या मूळ पगाराच्या 12 टक्के वाटा पीएफमध्ये जातो. कर्मचाऱ्याव्यतिरिक्त, हा भाग मालकाच्या खात्यात देखील जातो.
परंतु, नियोक्त्याच्या योगदानाचा एक भाग EPS म्हणजेच कर्मचारी पेन्शन योजनेत जमा केला जातो. EPS मध्ये मूळ वेतनाचे योगदान 8.33% आहे. तथापि, पेन्शनपात्र वेतनाची कमाल मर्यादा रु. 15,000 आहे. अशा स्थितीत दरमहा जास्तीत जास्त 1250 रुपये पेन्शन फंडात जमा करता येतील.
EPFO Pension : उदाहरणावरून समजून घ्या
सध्याच्या नियमांनुसार, जर एखाद्या कर्मचाऱ्याचे मूळ वेतन 15,000 रुपये किंवा त्याहून अधिक असेल. मूळ वेतन 10 हजार रुपये असल्यास 1250 रुपये पेन्शन फंडात जमा होतील. त्यामुळे योगदान फक्त 833 रुपये असेल.
कर्मचार्‍याच्या निवृत्तीनंतरच्या पेन्शनची गणना देखील केवळ 15 हजार रुपये इतकी कमाल वेतन मानली जाते. अशा परिस्थितीत, सेवानिवृत्तीनंतर कर्मचार्‍यांना ईपीएस नियमांनुसार केवळ 7,500 रुपये पेन्शन मिळू शकते.
कर्मचारी पेन्शन योजना: 15,000 मर्यादा काढून टाकल्यास काय होईल?
भानू प्रताप शर्मा, ईपीएफओचे निवृत्त अंमलबजावणी कार्यालयाच्या म्हणण्यानुसार, पेन्शनची 15 हजार रुपयांची मर्यादा रद्द केल्यास! त्यामुळे तुम्हाला रु.7,500 पेक्षा जास्त पेन्शन मिळू शकते. परंतु, यासाठी नियोक्त्याचे ईपीएसमधील योगदानही वाढवावे लागेल.
पेन्शनची गणना कशी केली जाते?
EPS गणनेसाठी सूत्र = मासिक पेन्शन = (पेन्शनपात्र वेतन x EPS खात्यातील योगदानांची संख्या)/70.
जर एखाद्याचा मासिक पगार (गेल्या 5 वर्षांच्या पगाराची सरासरी) रु. 15,000 असेल. आणि नोकरीचा कालावधी 30 वर्षांचा आहे. त्यामुळे त्याला दरमहा केवळ 6,828 रुपये पेन्शन मिळेल.
मर्यादा काढून टाकल्यास तुम्हाला किती पेन्शन मिळेल?
15 हजारांची मर्यादा हटवून तुमचा मूळ पगार 20 हजार झाला तर तुम्हाला फॉर्म्युल्यानुसार पेन्शन मिळेल, ते होईल (20,000 x 30)/70 = 8,571 रु
पेन्शनसाठी विद्यमान अटी
– EPF सदस्य असणे आवश्यक आहे.
– किमान 10 नियमित वर्षे नोकरीत असणे आवश्यक आहे.
– वयाची 58 वर्षे पूर्ण झाल्यावर पेन्शन मिळते. 50 वर्षांनंतर आणि वयाच्या 58 वर्षापूर्वी पेन्शन घेण्याचा पर्याय.
– कमी झालेली पेन्शन पहिली पेन्शन घेतल्यावर मिळेल. यासाठी फॉर्म 10D भरावा लागेल.
– कर्मचाऱ्याच्या मृत्यूनंतर कुटुंबाला पेन्शन मिळते.
– जर सेवेचा इतिहास 10 वर्षांपेक्षा कमी असेल, तर त्यांना वयाच्या 58 व्या वर्षी पेन्शनची रक्कम काढण्याचा पर्याय मिळेल.