Gold Price: गेल्या आठवड्यात अमेरिकेत चलनवाढीची आकडेवारी जाहीर (Inflation data released in US) झाल्यानंतर जगभरातील बाजारातील गुंतवणूकदार (investors) सावध आहेत. वास्तविक, गेल्या आठवड्यात जाहीर झालेली आकडेवारी अपेक्षेपेक्षा वाईट होती. यानंतर, असे मानले जाते की फेडरल रिझर्व्ह (Federal Reserve) या आठवड्यात व्याजदरात तीव्र वाढ करू शकते. यामुळे गुंतवणूकदार इतर माध्यमांऐवजी अमेरिकन डॉलरमध्ये गुंतवणूक (Investing in US Dollars) करण्यास प्राधान्य देत आहेत.
याशिवाय डॉलर बाँडचे उत्पन्न वाढल्याने गुंतवणूकदारही सुरक्षित गुंतवणूक म्हणून अमेरिकन डॉलर घेत आहेत, त्यामुळे सोन्याचे नुकसान होत आहे. याशिवाय देशांतर्गत पातळीवर मागणी कमी झाल्यानेही सोने कमजोर होत आहे. या कारणांमुळे गेल्या आठवड्यात देशांतर्गत बाजारात सोन्याचा भाव (gold price) सुमारे 1,500 रुपये किंवा 3 टक्क्यांनी घसरला.
गेल्या आठवड्यात अमेरिकेतील महागाई (inflation) व्यतिरिक्त इतर काही महत्त्वाचे आकडेही जाहीर करण्यात आले. श्रमिक बाजाराची ताकद, किरकोळ विक्रीचे आकडे इत्यादींमुळे, विश्लेषक असे गृहीत धरत आहेत की फेडरल रिझर्व्ह या आठवड्यात एका झटक्यात 01 टक्के म्हणजे 100 बेस पॉइंट्सने व्याजदर वाढवण्याची घोषणा करू शकते.
याशिवाय डॉलर निर्देशांकाची ताकदही सोन्याला कमजोर करत आहे. या आठवड्यातही सोन्याच्या दरात घसरण सुरूच आहे. आज सकाळी MCX वर सोन्याचा भाव 0.3 टक्क्यांनी घसरून 49,237 रुपये प्रति 10 ग्रॅमवर होता. सोन्याच्या किमतीतील ही जवळपास सहा महिन्यांतील नीचांकी पातळी आहे. एमसीएक्सवर चांदीचा भाव 56,820 रुपये प्रति किलोवर होता, जो सकाळी जवळजवळ स्थिर होता.
जागतिक बाजारातही मोठी घसरण –
जागतिक बाजारात स्पॉट मार्केटमध्ये आज सोन्याचा भाव (US Gold Spot Prices) 0.42 टक्क्यांनी घसरून $1,667.85 प्रति औंस झाला. अमेरिकेतील गोल्ड फ्युचरची किंमतही आज घसरली. सोन्याबरोबरच चांदीच्या दरातही झपाट्याने घसरण होत आहे. जागतिक बाजारात स्पॉट सिल्व्हरची किंमत (यूएस सिल्व्हर स्पॉट प्राइस) 0.22 टक्क्यांनी कमी होऊन 19.36 डॉलर प्रति औंस झाली. प्लॅटिनमच्या किमतीही 0.47 टक्क्यांनी स्वस्त होऊन 902.73 डॉलर प्रति औंस झाल्या. त्याचप्रमाणे पॅलेडियमचा भाव 0.89 टक्क्यांनी घसरून $2,115.22 प्रति औंस झाला.
फेड सोन्याचे भवितव्य ठरवेल –
गेल्या काही काळापासून अमेरिकन डॉलरच्या दरात सातत्याने वाढ होत आहे. डॉलरचा दर आता जवळपास 20 वर्षांतील सर्वात मजबूत आहे. जगातील प्रमुख 06 चलनांच्या बास्केटमध्ये आज सकाळी डॉलरचा निर्देशांक 0.2 टक्क्यांनी वाढून 109.84 वर पोहोचला. त्याच वेळी, यूएस मध्ये ट्रेझरी उत्पन्न 10 वर्षांमध्ये सर्वात जास्त आहे. यामुळे सुरक्षित गुंतवणुकीसाठी गुंतवणूकदारांसमोर चांगला परतावा उपलब्ध होतो. सोन्यासह बहुतांश महागड्या धातूंच्या किमती घसरण्याचे हे सर्वात मोठे कारण आहे.
फेडरल रिझव्‍‌र्हची व्याजदरवाढ याला आणखी हातभार लावत आहे. या आठवड्याच्या धोरण बैठकीत फेडरल रिझर्व्ह एका झटक्यात 1 टक्क्यांनी व्याजदर वाढवण्याची घोषणा करू शकते. विश्लेषक असे गृहीत धरत आहेत की 0.75 टक्‍क्‍यांच्या दरवाढीत काही शंका नाही, उलट फेडरल रिझर्व्ह एकाच वेळी 1 टक्क्यांनी दर वाढवू शकते. फेडरल रिझर्व्हच्या या घोषणेनंतर सोन्या-चांदीच्या भावी वाटचालीचा अंदाज बांधता येईल.
6 महिन्यांत 6000 रुपयांनी स्वस्त –
देशांतर्गत बाजाराबद्दल बोलायचे झाले तर, गेल्या आठवड्यापासून सोन्याच्या दरात सातत्याने घसरण होत आहे. ऑक्टोबर एक्स्पायरीसह MCX गोल्ड फ्युचर्स 0.38 टक्क्यांनी घसरून 49,190 रुपये प्रति 10 ग्रॅमवर व्यवहार करत आहे. तथापि, डिसेंबर एक्स्पायरी असलेल्या चांदीचे भाव 0.13 टक्क्यांनी किरकोळ वाढून 56,796 रुपये प्रति किलोवर व्यवहार करत होते. देशांतर्गत बाजारात या वर्षी मार्चच्या मध्यात सोन्याचा भाव प्रति 10 ग्रॅम 55,200 रुपयांवर पोहोचला होता. अशाप्रकारे सोन्याची उच्च पातळीपेक्षा सुमारे 6,000 रुपये प्रति 10 ग्रॅम स्वस्त दराने विक्री होत आहे.
सरकारने मूलभूत आयात शुल्क वाढवले आहे –
सरकारने अलीकडेच सोन्याच्या आयातीवरील मूलभूत आयात शुल्क 12.5 टक्के केले आहे. यापूर्वी त्याचा दर 7.5 टक्के होता. भारत हा सोन्याचा दुसरा सर्वात मोठा ग्राहक आहे. भारताला आपल्या देशांतर्गत गरजा भागवण्यासाठी सोने आयात करावे लागते. कच्च्या तेलानंतर, सोने हा भारताच्या आयात बिलातील सर्वात मोठा घटक आहे. सोन्याची मागणी कमी करण्यासाठी सरकारने शुल्क कमी करण्याचा निर्णय घेतला होता. मात्र, जागतिक बाजारात किमती कमी झाल्याने भारतातही सोने स्वस्त होत आहे. येत्या काही दिवसांत सोन्याच्या दरात आणखी घसरण होऊ शकते, असे बाजारातील जाणकारांचे म्हणणे आहे.