Urine Color : लघवीच्या रंगावरून (urine color) व्यक्तीच्या आरोग्याची माहिती मिळते. अनेक प्रकरणांमध्ये, लघवीचा रंग दर्शवितो की तुम्ही पुरेसे पाणी पीत आहात की नाही.
दुसरीकडे, जर आपण स्पष्ट लघवीबद्दल बोललो, तर हे सूचित करते की तुम्ही भरपूर पाणी वापरता आणि तुमचे शरीर पूर्णपणे हायड्रेटेड (hydrated) आहे. पण अनेक केसेसमध्ये दारू प्यायल्यानंतरही (drinking alcohol) लघवीचा रंग स्पष्ट दिसतो.
अशा परिस्थितीत असे का होते आणि त्याचे कारण काय आहे हे जाणून घेऊया. अशा अनेक गोष्टी आहेत ज्यामुळे तुमच्या लघवीचा रंग बदलू शकतो, परंतु हार्वर्ड हेल्थ पब्लिशिंगच्या मते, कधीकधी काही आजारांमुळे लघवीचा रंग बदलू शकतो.
अशावेळी तुम्ही डॉक्टरांना भेटणे महत्त्वाचे आहे. जेव्हा शरीर हायड्रेटेड असते तेव्हा लघवीचा रंग पारदर्शक आणि हलका पिवळा असतो. परंतु जर तुमच्या लघवीचा रंग अगदी स्पष्ट असेल तर याचा अर्थ तुम्ही भरपूर पाणी वापरत आहात आणि तुम्ही त्याचे सेवन थोडे कमी करणे महत्त्वाचे आहे.
तुम्ही सकाळी उठल्याबरोबर लघवी करता तेव्हा त्याचा रंग खूप पिवळा दिसतो. याचा अर्थ शरीरातील सर्व विषारी पदार्थ काढून टाकले गेले आहेत. पण जर तुमचा सकाळचा पहिला लघवी अगदी स्पष्ट दिसत असेल तर याचा अर्थ तुम्ही गरजेपेक्षा जास्त पाणी घेत आहात. याचा तुमच्या शरीरातील इलेक्ट्रोलाइट स्तरावर खूप नकारात्मक परिणाम होतो, ज्यामुळे तुम्ही आजारी देखील पडू शकता. याचे निराकरण करण्यासाठी, आपण पाण्याचे सेवन थोडे कमी करणे आवश्यक आहे.
याशिवाय इतरही अनेक कारणे आहेत ज्यामुळे तुम्ही भरपूर पाणी प्यायले नाही तरीही तुमच्या लघवीचा रंग स्पष्ट दिसू शकतो. मधुमेह इन्सिपिडस हा एक असामान्य विकार आहे ज्यामुळे शरीरातील द्रवपदार्थाची पातळी अनियंत्रित होते. यामध्ये व्यक्तीला खूप तहान लागते आणि वारंवार लघवी येते. डायबिटीज इन्सिपिडसचे एक लक्षण म्हणजे लघवीचा रंग स्पष्ट होणे.
क्लियर यूरिन आणि अल्कोहोलचे सेवन
युरोलॉजी केअर फाऊंडेशन म्हणते की मूत्रवर्धक औषधांमुळे (जेवल्यानंतर वारंवार लघवी होण्यास कारणीभूत औषधे) देखील वारंवार लघवीच्या समस्येचा सामना करावा लागतो. तसेच यामुळे लघवीचा रंग स्पष्ट दिसतो. नॅशनल असोसिएशन फॉर कॉन्टिनन्स असे म्हणते की अल्कोहोलचा देखील लघवीचे प्रमाण वाढवणारा पदार्थ प्रभाव असतो.
अल्कोहोलच्या सेवनाने लघवी जास्त होते आणि लघवी वारंवार सोडल्यामुळे लघवीचा रंग स्पष्ट होतो. यूएस नॅशनल लायब्ररी ऑफ मेडिसिनने जास्त लघवी आणि अल्कोहोल यांच्यातील संबंधाची पुष्टी केली आहे.
प्रौढांसाठी, जास्त लघवी म्हणजे दिवसातून 2.5 लिटर लघवी शरीरातून बाहेर काढणे. तुमचे लघवी कमी किंवा जास्त असू शकते कारण तुम्ही दिवसभरात किती पाणी पिता आहात यावर ते अवलंबून असते. तुमच्या शरीरात कॅल्शियमची पातळी कमी-जास्त असली तरीही, तुम्हाला खूप लघवी जाण्याची आणि लघवी साफ होण्याच्या समस्येला तोंड द्यावे लागते. अल्कोहोल आणि कॅफिनचे एकत्र सेवन केल्याने लघवीचे प्रमाण वाढते, तसेच यामुळे तुमच्या लघवीचा रंगही स्पष्ट दिसतो.
लघवीचा रंग तक्ता काय सांगतो
फिकट पिवळा– मार्शफील्ड क्लिनिकच्या मते, जर तुमचे लघवी फिकट पिवळ्या रंगाचे असेल तर याचा अर्थ तुम्ही चांगले हायड्रेटेड आहात. गडद पिवळा– जर तुमच्या लघवीचा रंग गडद पिवळा असेल तर याचा अर्थ तुम्हाला डिहायड्रेशनचा जास्त धोका आहे आणि तुम्ही जास्त प्रमाणात पाणी प्यावे.
युनिव्हर्सिटी ऑफ कॅलिफोर्निया सॅन डिएगो हेल्थच्या मते, ऑरेंज लघवीचे तीन प्रकार आहेत. हलका केशरी रंगाचा लघवी सूचित करतो की तुमची लवकरच डिहाइड्रेशन होणार आहे.
परंतु यकृताशी संबंधित काही समस्यांमुळे लघवीचा रंग हलका केशरी रंग दिसू शकतो. काही औषधे घेतल्यानंतर, तुमच्या लघवीचा रंग गडद केशरी दिसू शकतो. जर्क केशरी लघवी किंवा तपकिरी रंगाची लघवी गंभीर डिहाइड्रेशन आणि कावीळ समस्या दर्शवते.
गुलाबी आणि लाल- ब्लूबेरी, बीटरूट इत्यादी काही गोष्टींचे सेवन केल्याने तुमच्या लघवीचा रंग लाल किंवा गुलाबी दिसू शकतो. परंतु जर तुमच्या लघवीमध्ये गुलाबी आणि लाल दिसण्यासोबत रक्त येत असेल तर तुम्ही ताबडतोब डॉक्टरांशी संपर्क साधावा.
निळा आणि हिरवा- लघवीचा निळा आणि हिरवा रंग एखाद्या विशिष्ट औषधामुळे असू शकतो.लघवीमध्ये फेस येणं ही गंभीर समस्या नसली तरी ती सतत होत असेल तर याचा अर्थ तुमच्या शरीरात प्रथिनांचे प्रमाण खूप जास्त आहे.