Eucalyptus Tree Farming:भारतातील शेतकरी गेल्या काही वर्षांपासून पारंपरिक शेती (Traditional farming) सोडून फायदेशीर झाडांच्या लागवडीत रस घेऊ लागले आहेत.
अशा रोपांची लागवड करण्याचा प्रघात शेतकऱ्यांमध्ये वाढला असून, त्यातून चांगला नफा मिळू शकतो. असाच एक वृक्ष म्हणजे सफेडा, ज्याची लागवड करून शेतकरी लाखोंचा नफा सहज कमवू शकतात.
सफेडा किंवा निलगिरीची लागवड (Eucalyptus cultivation) करणाऱ्या शेतकऱ्यांनी संयम बाळगण्याची गरज आहे. ही वनस्पती साधारण 8 ते 10 वर्षात परिपक्व होते. त्यानंतर या झाडाची लाकूड विकून तुम्ही सहज 10 ते 12 लाख कमवू शकता.
तज्ज्ञांचा असा विश्वास आहे की जर रोपे शेतात तीव्रतेने लावली गेली तर चौथ्या वर्षापासून ते त्याचे लाकूड वापरण्यास सुरवात करू शकतात. पाण्याची पातळी घसरल्याने सरकार निलगिरीच्या लागवडीला प्रोत्साहन देत नसले तरी अनेक ठिकाणी प्रत्यारोपणासाठी उपलब्ध असलेल्या रोपांच्या किमतीही वाढल्या आहेत.
निलगिरीची झाडे कोणत्या तापमानात लावावीत? –
निलगिरीची झाडे 30 ते 35 अंशाच्या आसपास तापमान असलेल्या ठिकाणी लावावीत. निलगिरीची रोपे लावताना तुम्ही हे लक्षात ठेवले पाहिजे की तुम्ही ही रोपे लावत असलेल्या ठिकाणी पाण्याचा निचरा करण्याची योग्य व्यवस्था असावी. निलगिरी रोपांच्या वाढीसाठी चिकणमाती (Clay) माती सर्वात योग्य मानली जाते.
निलगिरी झाडांसाठी शेत कसे तयार करावे? –
निलगिरी रोपे लावण्यासाठी सर्वप्रथम शेतात नांगरणी करावी. नांगरणीनंतर माती चांगली समतल करावी. शेत समतल झाल्यानंतर 5 फूट अंतरावर एक फिट रुंदीचे व खोलीचे खड्डे तयार करावेत. प्रत्येक रांगेत 5 ते 6 फूट अंतर ठेवावे. आम्ही तुम्हाला सांगतो, या वनस्पतींपैकी तुम्ही आंतरपीक पिके घेऊन भरपूर नफा कमवू शकता.
वनस्पतीची काळजी कशी घ्यावी? –
या पिकाची लागवड करणार्‍या शेतकर्‍यांचे म्हणणे आहे की, दीमकांमुळे या पिकाला मोठा फटका बसतो. याशिवाय वनस्पतींमध्ये गाठी तयार होण्याची समस्याही समोर येते. अशा स्थितीत तज्ज्ञांच्या सल्ल्याने शेतकऱ्यांनी वेळोवेळी कीड व रोगां (Pests and diseases) पासून बचावासाठी उपाययोजना शोधून काढाव्यात.
पांढर्‍या लाकडाचा उपयोग काय? –
सफेडा किंवा निलगिरीच्या लाकडाला बाजारात मोठी मागणी आहे. त्याचे लाकूड फर्निचर (Furniture), इंधन आणि कागदाचा लगदा (Paper pulp) तयार करण्यासाठी वापरले जाते.