Post Office Saving Schemes : बहुतेक लोक त्यांच्या उत्पन्नाचा काही भाग वाचवतात आणि गुंतवणूक करतात जेणेकरून त्यांना त्यांच्या बचतीवर परतावा मिळू शकेल. निवृत्तीनंतर गुंतवणुकीवर मिळणारा परतावा हा उत्पन्नाचा स्रोत बनतो.
तुम्हीही टॅक्स सेव्हिंगसाठी पोस्ट ऑफिस किंवा इतर बचत योजनेत गुंतवणूक करत असाल तर ही बातमी तुमच्यासाठी उपयुक्त आहे. आज आपण पोस्ट ऑफिसमध्ये केलेल्या कोणत्या गुंतवणुकीवर तुम्हाला कर लाभ मिळत नाही याबद्दल जाणून घेणार आहोत.
वास्तविक, अशा अनेक गुंतवणूक योजना सरकारने सुरू केल्या आहेत, ज्यावर तुम्हाला चांगला परतावा मिळतो पण तुम्हाला आयकर कायदा 1961 च्या कलम 80C अंतर्गत गुंतवणुकीवर कर लाभ मिळत नाही. कोणत्या आहेत त्या योजना जाणून घेऊया…
महिला सन्मान बचत योजना
भारत सरकारची महिला सन्मान बचत योजना 2023 ही विशेषत: महिलांसाठी तयार केलेली एक लहान बचत योजना आहे. ही योजना सुरू करण्याचा उद्देश भारतीय महिलांमध्ये बचतीची सवय विकसित करणे हा आहे. योजनेचा लाभ घेण्यासाठी वयोमर्यादा नाही परंतु तुम्ही भारतात राहणे आवश्यक आहे.
या योजनेत मिळणाऱ्या व्याजावर कर आकाराला जातो. याचा सरळ अर्थ असा आहे की तुम्हाला यावर कोणतीही कर सूट मिळत नाही. प्रत्येक व्यक्तीच्या कर स्लॅब आणि व्याज उत्पन्नावर अवलंबून महिला सन्मान बचत योजनेतून मिळालेल्या व्याजावर TDS कापला जाईल.
राष्ट्रीय बचत वेळ ठेव खाते
तुम्ही पोस्ट ऑफिसमध्ये एक, दोन, तीन किंवा पाच वर्षांसाठी टाईम डिपॉझिट खाते (राष्ट्रीय बचत वेळ ठेव खाते) उघडू शकता. आपण इच्छित असल्यास, आपण नंतर हा कालावधी आणखी वाढवू शकता. यासाठी तुम्हाला पोस्ट ऑफिसमध्ये एक फॉर्म भरावा लागेल.
तुमच्या माहितीसाठी, या खात्यावर एका वर्षासाठी 6.9 टक्के, दोन वर्षांसाठी 7.0 टक्के आणि तीन वर्षांसाठी 7.1 टक्के व्याज उपलब्ध आहे. या अंतर्गत, पोस्ट ऑफिसमध्ये पाच वर्षांच्या ठेवींवर तुम्हाला आयकर सूट मिळू शकते. आयकर कायदा 1961 अंतर्गत, पाच वर्षांच्या मुदत ठेवीवर1.5 लाख रुपयांपर्यंतच्या गुंतवणुकीवर कर सूट उपलब्ध आहे. परंतु यापेक्षा कमी गुंतवणुकीसाठी ते उपलब्ध नाही.
राष्ट्रीय बचत आवर्ती ठेव खाते
पोस्ट ऑफिसच्या या (नॅशनल सेव्हिंग्स रिकरिंग डिपॉझिट अकाउंट) गॅरंटीड स्कीममध्ये तुम्हाला 5 वर्षांसाठी वार्षिक आधारावर 6.7 टक्के व्याज मिळते. यामध्ये तुम्हाला दरवर्षी चक्रवाढ व्याजाचा लाभही मिळतो. या योजनेची खास गोष्ट म्हणजे यामध्ये तुम्ही एकटे किंवा एकत्र खाते उघडू शकता. यातील चांगली गोष्ट म्हणजे तुम्ही या योजनेचा लाभ दर महिन्याला किमान 100 रुपये कितीही रक्कम जमा करू शकता. यामध्ये ठेवींवर कोणतीही मर्यादा नाही.
किसान विकास पत्र
किसान विकास पत्रवर देखील तुम्हाला आयकरात सूट मिळणार नाही. या अंतर्गत केलेल्या गुंतवणुकीवर कर सवलती मिळतात असा संभ्रम अनेकांना असतो.
किसान विकास पत्रामध्ये जमा केलेल्या रकमेवरील वार्षिक व्याज ‘इतर स्त्रोतांकडून मिळणारे उत्पन्न’ म्हणून करपात्र आहे. चांगली गोष्ट म्हणजे मुदतपूर्तीनंतर काढलेल्या पैशावर टीडीएस कापला जात नाही. तथापि, कर सवलत मिळत नसली तरी, किसान विकास पत्र निश्चितपणे एक सुरक्षित गुंतवणूक पर्याय आहे.
पोस्ट ऑफिस मासिक उत्पन्न योजना
पोस्ट ऑफिसमध्ये गुंतवणूक करण्याचा विचार करत असाल तर पोस्ट ऑफिस मंथली इन्कम स्कीम (MIS) गुंतवणुकीसाठी एक चांगला पर्याय असू शकतो. तुम्ही यामध्ये 1,500 रुपयांपासून ते कमाल 9 लाख रुपयांपर्यंत गुंतवणूक करू शकता.
तुम्ही संयुक्त खात्यात 15 लाख रुपयांपर्यंत गुंतवणूक करू शकता. तुम्हाला दरवर्षी 7.4 टक्के व्याज मिळेल, मात्र यावर कर आहे. ही गुंतवणूक आयकर कायदा 1961 च्या कलम 80C अंतर्गत येत नाही. येथे 40,000 रुपयांपेक्षा जास्त व्याजावर TDS कापला जातो, ज्येष्ठ नागरिकांसाठी ही मर्यादा 50,000 रुपयांपेक्षा जास्त व्याजावर आहे.