Chilli Farming: भारतात गेल्या अनेक वर्षांपासून शेतकरी बांधव (Farmer) भाजीपाला पिकांची शेती (Farming) करत आले आहेत. यामध्ये मिरची या पिकाचा (Chilli Crop) देखील समावेश आहे. खरे पाहता मिरची हे एक प्रमुख मसाला वर्गीय पीक देखील आहे.
मित्रांनो मिरचीचा वापर भारतात सर्वाधिक केला जातो. एका आकडेवारीनुसार, जगातील एकूण मिरचीच्या पुरवठ्यापैकी 25 टक्के मिरची भारतातून पुरवली जाते, यामुळे भारताचे नाव सर्वात मोठ्या मिरची उत्पादक देशांपैकी एक आहे. इथे पिकवलेल्या मिरचीची चव बहुतेक देशांच्या तोंडाला असते.
आंध्र प्रदेश हे मिरचीचे (Chilli Cultivation) सर्वाधिक उत्पादन करणारे राज्य असले तरी महाराष्ट्र, कर्नाटक, गुजरात आणि तामिळनाडूमध्येही तिची लागवड मोठ्या प्रमाणावर केली जाते. विशेषत: ईशान्येकडील राज्यांमध्ये पिकवल्या जाणाऱ्या मिरची जगभर नाव कमावत आहेत.
मिरची हे एक अल्प कालावधीत आणि कमी खर्चात काढणीसाठी तयार होणारे पीक असल्याने शेतकरी बांधवांना या पिकाची शेती (Agriculture) विशेष फायदेशीर ठरते. परिणामी शेतकरी बांधव भाजीपाला पिकात सर्वाधिक मिरची लागवड करण्यास पसंती देत आहेत. अशा परिस्थितीत आज आपण भारतातील हिरव्या मिरचीच्या काही सुधारित जाती (chilli variety) जाणून घेण्याचा प्रयत्न करणार आहोत. चला तर मग मित्रांनो वेळ न दवडता जाणून घेऊया याविषयी सविस्तर.
हिरव्या मिरचीच्या काही सुधारित जाती
खोला मिरची – कानाकोना, गोव्याच्या डोंगराळ भागात पिकवली जाणारी खोला मिरची तिच्या रंग आणि अनोख्या चवीसाठी ओळखली जाते. भारतातील बहुतेक स्वयंपाकघरात, मसाल्यापासून ते लोणच्यापर्यंत आणि लाल मिरचीची चटणी बनवण्यासाठी याचा वापर केला जातो. आम्ही तुम्हाला सांगतो की, चिली रिचिडो पेस्ट देखील खोला मिरचीपासून बनविली जाते.
गुंटूर मिरची – गुंटूर मिरचीचा भारतातील दक्षिणेकडील राज्यांमध्ये मोठ्या प्रमाणावर वापर केला जातो. आंध्र प्रदेश आणि मध्य प्रदेशातील अनेक भागात याची लागवड केली जाते. ही भारतातील सर्वात प्रसिद्ध मिरची आहे, जी परदेशातही निर्यात केली जाते. मसाल्यापासून ते लोणचे आणि चटण्यांसारख्या प्रक्रिया केलेल्या पदार्थांपर्यंत ते मोठ्या प्रमाणावर वापरले जाते.
भुत ढोलकिया मिरची – भारताच्या ईशान्येकडील राज्यात पिकवल्या जाणाऱ्या भूत ढोलकिया मिरचीला जगातील सर्वात उष्ण आणि उष्ण मिरचीचा किताब मिळाला आहे. लाल मिरचीच्या या जातीला ‘घोस्ट पेपर’ असेही म्हणतात. हे काही तयारींमध्ये तसेच संरक्षण स्प्रे तयार करण्यासाठी वापरले जाते. अरुणाचल प्रदेश, आसाम, नागालँड आणि मणिपूर येथील शेतकरी मुख्य पीक म्हणून त्याची लागवड करतात.
ज्वाला मिरची – नावाप्रमाणेच मिरचीचा हा प्रकार देखील खूप मसालेदार आणि चवदार असतो. त्याची लागवड प्रामुख्याने गुजरातमध्ये केली जाते. सुरुवातीला ज्वारीच्या मिरचीचा रंग हिरवा असतो, जो सुकल्यानंतर लोणची आणि मसाल्यांमध्ये वापरला जातो. पावसाळ्यात समोसा, बडा पान आणि चाटसोबत फक्त ज्वाला मिर्च दिला जातो.
कंठारी मिरची – भारतातील ‘बर्ड आय मिरची’ म्हणून ओळखल्या जाणार्‍या कंठारी मिरचीचा वापर जेवणाची चव वाढवण्यासाठी केला जातो. भारतात त्याचे उत्पादन आणि निर्यातही अधिक होते. मेघालय, आसाम आणि केरळमध्ये पिकवलेली ही मिरची एक एकर शेतीतून अडीच लाख रुपयांचे उत्पन्न मिळवून देऊ शकते.