Business Idea : आज आम्ही तुम्हाला पपई शेतीबद्दल (Papaya Farming) सांगत आहोत. उत्तर भारतात मार्च-एप्रिल महिन्यात पपई पिकायला सुरुवात होते. पपईला कार्का पपई असेही म्हणतात. त्यात भरपूर पोषक तत्वे आढळून आल्याने व्यवसायात भरघोस नफा (Big Profit) मिळू शकतो.
जगभरात सुमारे 6 दशलक्ष टन पपईचे उत्पादन केले जाते. त्यापैकी सुमारे 3 दशलक्ष टन पपईचे उत्पादन भारतात होते. पपई उत्पादनात भारत संपूर्ण जगात आघाडीवर आहे.
याशिवाय ब्राझील, मेक्सिको, नायजेरिया, इंडोनेशिया, चीन, पेरू, थायलंड (Brazil, Mexico, Nigeria, Indonesia, China, Peru, Thailand) आणि फिलिपाइन्समध्येही पपईचे उत्पादन घेतले जाते. देशांतर्गत उत्पादनापैकी केवळ 0.8 टक्के निर्यात होते. तर उर्वरित देशातच वापरला जातो.
पपईचे फायदे
आंब्यानंतर पपईमध्ये व्हिटॅमिन ए सर्वात जास्त आढळते. हे कोलेस्ट्रॉल, साखर आणि वजन कमी करण्यास मदत करते. हे दृष्टी सुधारते आणि स्त्रियांमध्ये मासिक पाळी दरम्यान वेदना कमी करते.
पपईमध्ये सर्वात जास्त औषधी गुणधर्म (Medicinal properties) आढळतात, पपईमध्ये आढळणारे एन्झाइम. त्याची मागणी दिवसेंदिवस वाढत आहे. हे फळ खाण्याव्यतिरिक्त, च्युइंगम, सौंदर्यप्रसाधने, औषध उद्योग इत्यादींसाठी देखील याचा वापर केला जातो.
दिल्ली आणि मुंबई ही देशातील पपईची सर्वात मोठी बाजारपेठ आहे. याशिवाय जयपूर, बंगळुरू, चेन्नई, कोलकाता आणि हैदराबाद आहेत. गुवाहाटी, अहमदाबाद, लखनौ, पाटणा, रायपूर, बरौत आणि जम्मूच्या बाजारपेठेत आवक लक्षणीय आहे.
अशी लागवड करा
जर तुम्हालाही पपईची लागवड करायची असेल, तर तुम्ही जुलै ते सप्टेंबर आणि फेब्रुवारी-मार्च या महिन्यांदरम्यान त्याच्या बिया पेरण्याचे काम करू शकता. 1.8X1.8 मीटर अंतरावर रोपे लावण्याच्या पद्धतीने लागवड करण्यासाठी प्रति हेक्टर सुमारे 1 लाख रुपये खर्च येतो.
पपईच्या झाडांच्या खताकडे खूप लक्ष दिले पाहिजे, असे तज्ज्ञांचे मत आहे. मे-जून हंगामात झाडांना दर आठवड्याला पाणी द्यावे. जेणेकरून उत्पादन चांगले होईल.
तुम्ही किती कमवाल?
पपईच्या लागवडीसाठी बिहार सरकार 75 टक्के अनुदान देते. इतर राज्य सरकारांचीही वेगवेगळी सबसिडी आहे. पपई लागवडीतून लाखो रुपये सहज कमावता येतात.
पपईच्या झाडाची योग्य काळजी घेतल्यास आणि वेळोवेळी कुंडीत ठेवल्यास प्रत्येक झाडापासून 50 किलोपर्यंत फळे सहज उपलब्ध होतात. बाजारात या फळांच्या विक्रीतून लाखो रुपयांचे उत्पन्न मिळणे सोपे आहे.