Business Idea : जगभरात कॉफीचा (coffee) वापर दिवसेंदिवस वाढत आहे. आलम म्हणजे आता भारतात लोकांना चहापेक्षा (tea) कॉफी जास्त आवडू लागली आहे. अशा परिस्थितीत शेतकरी (farmers) सुरुवातीपासूनच शेती करून भरपूर पैसे कमवू (earn money) शकतात.
कॉफी उत्पादनाच्या (coffee production) बाबतीत भारत जगातील पहिल्या 6 देशांपैकी एक आहे. त्याच वेळी, कॉफीची शेती प्रामुख्याने देशाच्या दक्षिणेकडील डोंगराळ राज्यांमध्ये केली जाते. चला तर मग जाणून घेऊया त्याची लागवड आणि त्यातून होणारा नफा याबद्दल संपूर्ण माहिती.
भारतीय कॉफीचा दर्जा जगात सर्वोत्कृष्ट मानला जातो. त्याच्या लागवडीचा व्यवसाय (Coffee Cultivation Business) करायचा असेल तर पिकात खुरपणी आणि कुदळ करत रहा त्यामुळे झाडांमध्ये ऑक्सिजनचा संचार होतो आणि झाडाची वाढ झपाट्याने होते. कर्नाटक (Karnataka), केरळ (Kerala) आणि तामिळनाडू (Tamil Nadu) ही भारतातील राज्ये आहेत जिथे कॉफीचे उत्पादन मोठ्या प्रमाणात होते. त्याची रोप एकदा लावल्यानंतर वर्षानुवर्षे फळ देते.
कॉफी लागवडीसाठी या गोष्टींची विशेष काळजी घ्या
हवामान- कॉफीची लागवड सुरू करण्यासाठी समशीतोष्ण हवामान उत्तम आहे.
वेळ- पेरणीसाठी जून ते जुलै हा सर्वोत्तम महिना मानला जातो.
माती- कॉफी शेतीसाठी चिकणमाती आवश्यक आहे तसेच या मातीचे pH मूल्य 6 ते 6.5 असावे त्यात सेंद्रिय घटक असणेही आवश्यक आहे.
सिंचन- कॉफी लागवड व्यवसायासाठी जास्त सिंचनाची आवश्यकता नसते. तसेच, त्याच्या लागवडीसाठी जास्त पावसाची आवश्यकता नाही. त्यापेक्षा 150 ते 200 सेंटीमीटर पाऊस पुरेसा आहे.
कीटकनाशकांचा वापर- पिकांवर यापुढे कीड व रोगांचा प्रादुर्भाव नाही. अशा परिस्थितीत, आपण फक्त त्याच्या पिकांमध्ये खत आणि खत घालून उत्तम दर्जाची कॉफी मिळवू शकता. जर कधी कोणताही रोग किंवा कीटक दिसला तर तुम्ही त्यात कडुनिंबाचे कीटकनाशक वापरू शकता.
कॉफी वाढवण्याचा सर्वोत्तम मार्ग
फायदेशीर कॉफी लागवडीसाठी, प्रथम शेताची योग्य नांगरणी करून माती दुरुस्त केली जाते. यानंतर, शेत चांगले सपाट केले जाते आणि काही दिवस जसे आहे तसे सोडले जाते. आता या सपाट मैदानात 4 ते 5 मीटर अंतरावर बेड तयार केले जात आहेत. यानंतर, प्रत्येक बेडमध्ये रोपे लावण्यासाठी 4-4 मीटर अंतरावर खड्डे तयार केले जातात.
खड्डा तयार झाल्यानंतर पुरेशा प्रमाणात सेंद्रिय व रासायनिक खत जमिनीत मिसळून खड्ड्यात टाकले जाते. जेव्हा सर्व खड्डे भरले जातात तेव्हा ते चांगले सिंचन केले जाते जेणेकरून माती व्यवस्थित बसते.
कॉफी लागवडीतून चांगले उत्पादन मिळविण्यासाठी काही तंत्रे
डोंगराळ क्षेत्र- बियाण्याऐवजी कलम पद्धतीने पेरणी करा.
सपाट क्षेत्र – त्याच्या लागवडीसाठी चिकणमाती जमिनीत सेंद्रिय पदार्थांचा पुरवठा करून चांगले उत्पादन मिळू शकते.
कॉफी लागवडीतून किती नफा होतो
कॉफी पीक 4 ते 5 वर्षांत बियाणे देण्यासाठी पूर्णपणे तयार आहे. यासोबतच कॉफीचे पीक एकदा लागवड केल्यानंतर वर्षानुवर्षे उत्पादन देते. अंदाजानुसार, कॉफीच्या बिया त्याच्या पिकांपासून सुमारे 50 ते 60 वर्षे तयार केल्या जातात. एका अंदाजानुसार एक एकर जमिनीत सुमारे अडीच ते तीन क्विंटल कॉफीच्या बिया तयार होतात. अशा परिस्थितीत शेतकरी व्यावसायिक शेती करून वार्षिक 1 लाखांपर्यंत कमवू शकतात.
कॉफी पिकांची मागणी का वाढत आहे?
प्रत्येकाला माहित असेल की कॉफीचे योग्य प्रमाणात सेवन करणे फायदेशीर मानले जाते. कारण असे मानले जाते की यामुळे शरीरातील सुस्ती दूर होते आणि ऊर्जा वाढते. यासोबतच कॉपी पासून अनेक खाद्यपदार्थही बनवले जात आहेत. अशा परिस्थितीत आता बाजारपेठेत कॉफीची मागणीही झपाट्याने वाढू लागली आहे. अशा परिस्थितीत कॉफी शेतीचा व्यवसाय करून शेतकरी आपल्या प्रगतीची दारे उघडू शकतात.