Krushi news marathi: शेतकरी मित्रांनो (Farmers) जेव्हा आपण ड्रायफ्रुट्सबद्दल बोलतो तेव्हा आपल्या मनात काजूचे (Cashew) नाव प्रथम येते. दिसायला सुंदर दिसणारा हा काजू खायला देखील तितकाच स्वादिष्ट आहे.
एवढेच नाही तर काजूमध्ये औषधी गुणधर्म देखील मुबलक प्रमाणात आढळतात. यामध्ये पोटॅशियम, कॉपर, झिंक, सायलियम, आयर्न, मॅग्नेशियम इत्यादी अनेक पोषक घटक आढळतात जे आपल्या आरोग्यासाठी खूप चांगले असतात.
यामुळे काजुला बारामाही चांगली मागणी असते आणि याला चांगला बाजारभाव (Cashew Price) देखील मिळतं असतो. मित्रांनो आम्ही आपल्या माहितीसाठी सांगू इच्छितो की, काजुची लागवड (Cashew Farming) मुख्यता गोवा, केरळ, (Maharashtra Cashew Farming) महाराष्ट्र, तामिळनाडू, आंध्र प्रदेश, बंगाल, ओरिसा आणि कर्नाटकात केली जाते.
असे असले तरी आता ओरिसा आणि बंगालजवळ असलेल्या झारखंडमधील काही जिल्ह्यांमध्ये काजुची लागवड (Cashew Cultivation) बघायला मिळतं आहे. शेतकरी बांधवांसाठी निश्चितचं काजुची लागवड फायदेशीर ठरत आहे.
तर दुसरीकडे योग्य दिशा न मिळाल्याने आणि नियोजन हुकल्याने काहीवेळा शेतकऱ्यांचे नुकसान देखील होते. आज आम्ही तुम्हाला काजूची लागवड करून चांगला नफा कसा मिळवला जाऊ शकतो याविषयी सांगणार आहोत.
काजू हे सदाहरित झाड आहे
काजू हे सदाहरित झाड आहे. दुसरीकडे, काजू हे अतिशय वेगाने वाढणारे झाड आहे, ते लागवडीनंतर तीन वर्षांनी फुलू लागते आणि त्यानंतर दोन महिन्यांत ते तयार होते. जर आपण त्याच्या झाडाबद्दल बोललो तर काजूचे झाड 13 ते 14 मीटर पर्यंत वाढते.
तथापि, काजूच्या विविध प्रजाती 6 मीटर उंचीपर्यंत वाढू शकतात. काजु लवकर तयार होत असल्याने आणि जास्त उत्पादन देत असल्यामुळे खूप फायदेशीर ठरत आहे. लवकर काढणीसाठी येतं असल्याने शेतकरी बांधव याच्या उत्पादनातून अधिक नफा मिळवू शकतात.
काजू शेतीसाठी उपयुक्त हवामान नेमकं कसं हवं
काजू हे उष्णकटिबंधीय पीक आहे आणि उच्च तापमानातही चांगले वाढते. काजुची तरुण वनस्पती तीव्र थंडीसमोर अतिशय संवेदनशील असते. काजूची लागवड समुद्रसपाटीपासून 750 मीटर उंचीपर्यंत करता येते. काजू लागवडीसाठी तापमान 20 ते 35 अंशांच्या दरम्यान असावे.
दुसरीकडे, जर आपण काजूच्या चांगल्या उत्पादनाबद्दल बोललो, तर काजूला तीन ते चार महिने पूर्णपणे कोरडा हंगाम हवा असतो. फळांच्या फुलांच्या आणि विकासादरम्यान, तापमान त्याच्या विकासात मोठी भूमिका बजावते.
काजूसाठी उपयुक्त शेतीजमीन कोणती
काजूची लागवड विविध प्रकारच्या शेतीजमिनीत करता येते कारण ती उत्पन्नावर परिणाम न करता वेगवेगळ्या प्रकारच्या मातीशी जुळवून घेते. असे असले तरी याची लागवड लाल चिकणमाती असलेल्या जमिनीत केल्यास अधिक उत्पादन मिळते हेच कारण आहे की आपल्या कोकणात काजूची शेती मोठ्या प्रमाणात बघायला मिळते. मैदानी प्रदेशाबरोबरच 600 ते 750 मीटर उंचीचा उतार असलेला डोंगराळ भागही त्याच्या लागवडीसाठी अनुकूल आहे.
काजूच्या लागवडीसाठी सेंद्रिय पदार्थांनी भरपूर खोल आणि पाण्याचा निचरा होणारी माती आवश्यक असते. जर तुम्ही काजूची लागवड करत असाल तर तुम्हाला मातीची चाचणी नक्कीच करावी लागणार आहे. याशिवाय वालुकामय जमीन काजूच्या लागवडीसाठी योग्य मानली जाते.
काजू लागवड करण्याची पद्धत
सर्व प्रथम, जमीन पूर्णपणे तयार करावी लागेल. म्हणजेच पूर्वमशागत करावी लागणार आहे. जेथे काजुची लागवड करावयाची असेल ती जमीन व्यवस्थित नांगरून सपाट करावी व त्याच उंचीवर बेड खोदावेत. चौरस पद्धतीने 7 ते 8 मीटर अंतरावर काजूची लागवड करावी. खड्डा तयार करा, खड्डे 15 ते 20 दिवस उघडे ठेवल्यानंतर, खड्ड्याच्या वरच्या मातीत खत किंवा कंपोस्ट मिश्रण भरा. खड्ड्यांभोवती पाणी साचणार नाही अशी व्यवस्था करावी.
अधिक उत्पन्न मिळणार
कृषी तज्ञांच्या मते, पावसाळ्यात काजूची लागवड केल्यास चांगले यश मिळते. तयार केलेल्या खड्ड्यांमध्ये रोपे लावल्यानंतर ताटे तयार करावेत आणि प्लेटमध्ये वेळोवेळी तण काढावे. काजूमध्ये संपूर्ण फळ तोडले जात नाही.
फक्त पडलेले काजू गोळा करून उंच ठिकाणी उन्हात वाळवून ते तागाच्या पोत्यात भरले जातात. प्रत्येक रोपातून वर्षाला सुमारे 8 ते 10 किलो काजू मिळतात. अशाप्रकारे एक हेक्टरमध्ये सुमारे 10 ते 17 क्विंटल काजू मिळतात. एक किलो उत्पादन सुमारे 1200 रुपयांना विकले जाते. अशा परिस्थितीत फक्त एका रोपातून तुम्ही 12000 हजारांचा नफा सहज कमवू शकता.