Beekeeping Business : मधमाशीपालन व्यवसाय (Beekeeping business) गावांमध्ये खूप लोकप्रिय होत आहे. शासनाकडून या भागाकडे विशेष लक्ष दिले जात आहे.
हे पाहता झारखंड सरकारने मिठी क्रांती योजना (Mithi Kranti Yojana) सुरू केली होती. या योजनेचा उद्देश झारखंडला विकसित राज्यांच्या श्रेणीत समाविष्ट करणे, तसेच त्याच्याशी संबंधित लोकांना रोजगार उपलब्ध करून देणे हा आहे.
मधमाशी पालनासाठी झारखंड हे सर्वात योग्य राज्य –
गोड क्रांतीसाठी झारखंड (Jharkhand) सर्वात योग्य मानले जाते. सुमारे 30% जमीन वन आहे, जे मध उत्पादना (Honey production) साठी सर्वात महत्वाचे स्त्रोत आहे. राज्यातील हवामानही मध उत्पादनासाठी योग्य आहे.
पिकांव्यतिरिक्त फळे, भाजीपाला, निलगिरी, करंज, सेमर, नीम शिसम इत्यादी जंगली झाडे (Wild trees) मुबलक प्रमाणात आहेत, जी मधमाशी पालनासाठी उत्तम आहे. अशा परिस्थितीत झाडे लावण्याबरोबरच मधमाशीपालनातून शेतकऱ्यांना लाखोंचा नफा मिळू शकतो.
शेतकऱ्यांची निवड –
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी शेतकऱ्यांना मुख्यमंत्री लघु कुटीर उद्योग मंडळ कार्यालया (CM Small Cottage Industries Board Office) त अर्ज पाठवावा लागतो, त्यानंतर मंडळाकडून लाभार्थ्यांची निवड केली जाते.
यानंतर लाभार्थ्यांना बिरसा कृषी विद्यापीठ, कृषी विज्ञान केंद्रामार्फत प्रशिक्षण दिले जाते. प्रत्येक शेतकऱ्याला एक युनिट दिले जाईल. प्रत्येक युनिटमध्ये 20 मधमाश्यांच्या वसाहती, 20 मधाच्या पेट्या आणि एक मध डिस्पेंसर आहे.
एवढे अनुदान मिळेल का? –
मधमाशीपालन युनिट स्थापन करण्यासाठी सरकार 80% अनुदान देईल आणि लाभार्थ्याला फक्त 20 टक्के खर्च करावा लागेल. प्रत्येक शेतकऱ्याला एकूण युनिट खर्चाच्या (रु. 1 लाख) 80 टक्के म्हणजेच 80 हजार दिले जातील. यानंतर, राज्य सरकारचे शेतकरी शेतकऱ्यांना मध निर्यात करण्यासाठी भारत सरकारच्या APEDA शी जोडले जातात.
